بازار سهام و بورس اوراق بهادار چیست؟

مکانی را که سهام شرکتها در آن مورد معامله قرار می‌گیرند بازار بورس اوراق بهادار می‌گویند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارند و می‌توانند مکان‌های فیزیکی و واقعی بوده یا اینکه مجازی باشند. نزدک آمریکا مثالی است از بازار بورس مجازی که در آن سهام شرکتها به صورت الکترونیکی و از طریق کامپیوتر معامله می‌شوند.

به گزارش کافه سیلور، برای درک بهتر مطلب که بدانیم بازار بورس اوراق بهادار چیست؟ بهتراست ابتدا با مفهوم بورس و سهام و اوراق بهادار آشنایی پیدا بکنیم. تا به حال به این فکر کرده اید که برای ورود به بازار بورس اوراق بهادار، کمی تحقیق کنیم؟ اصلا معنی و یا فهم کلمات بورس و سهام و اوراق بهادار چیست و در کجاها کاربرد دارد؟ قطعا بدون آشنایی یا درک بهتر مفاهیم بازارهای مالی و سرمایه، امکان سودآوری و تاب‌آوری در آنها وجود ندارد.

تعریف بازار بورس چیست؟

در پاسخ به این سوال که بورس چیست باید بگوییم که بورس یا بازار سهام، یک بازار سازمان‌دهی شده است که با هدف خرید و فروش سهام یا هر نوع اوراق بهادار یا کالای دیگری شکل گرفته است. واژه «بورس» اشاره به منزل فردی هلندی به نام ون در بورس (Van der Burse) دارد که خریداران و فروشندگان در منزل او جمع می‌شدند و با یکدیگر معامله می‌کردند.

عملکرد اصلی تمامی بورس ها، نظیر بازار بورس سهام یا کالا، حصول اطمینان از یک معامله عادلانه و منظم، در کنار انتشار اطلاعات قیمت برای همه اوراق و دارایی های معامله‌شده در بازار است. بازارهای بورس به شرکت ها، دولت‌ها و سایر گروه‌ها پلتفرم یا زیرساختی را ارائه می‌کنند که برای فروش اوراق بهادار به عموم سرمایه گذاران از آن بهره ببرند.

بازار بـورس ممکن است در یک مکان فیزیکی قرار داشته باشد که معامله گران یکدیگر را آنجا ملاقات کنند و دست به خریدوفروش بزنند یا معاملات به‌صورت کاملاً الکترونیکی انجام می‌گیرد. «بازار سهام»، «بازار سرمایه» یا «بازار بورس» نام‌هایی است که بسته به موقعیت جغرافیایی به آن داده می‌شود.

تعریف بازار سهام چیست؟

بازاری که در آن سهام یا از طریق مبادله بازارهای منسجم و قانون‌مند (نظیر بورس) و یا در بازارهای خارج از بورس توزیع شده و مورد معامله قرار می‌گیرند، بازار سهام گفته می‌شود. این اصطلاح که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد بازار است زیرا بازار سهام به شرکت ها امکان دسترسی به سرمایه و سرمایه گذاران از طریق توزیع بخشی از مالکیت شرکت به همراه پتانسیلی برای محقق کردن درآمدها بر پایه عملکرد آتی خود می‌بخشد.

بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است. اوراق بهادار معامله شده در بازار سهام می‌توانند به صورت عام که در بازار سهام لیست می‌شوند، بوده یا اینکه سهام شرکت های خصوصی باشند. اغلب، سهام شرکتهای خصوصی از طریق معامله گران انجام می‌گیرد که در حقیقت به این نوع بازارها، بازار خارج از بورس یا OTC گفته می‌شود.

بازار خارج از بورس اصطلاحی برای معرفی بازاری غیر متشکل و غیررسمی است که در آن فروشندگان و خریداران گرد هم می‌آیند و سهام خود را به صورت مستقیم با یکدیگر مبادله می‌کنند.

تعریف اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار نوعی ابزار مالی است که یا موقعیت مالکیت فرد را در شرکت هایی که به‌صورت عمومی در بورس معامله می‌شوند (سهام)، نشان می‌دهد، یا نشان‌دهنده نوعی رابطه طلب کاری از یک نهاد دولتی یا شرکت است (اوراق مشارکت) یا نماینده حقوق مالکیتی است که به‌صورت اختیار خرید یا فروش نمایش داده می‌شود. درواقع اوراق بـهادار از هر نوع (سهام، اوراق قرضه و مشارکت یا اختیار معامله) که باشد، نوعی ارزش مالی را به نمایش می‌گذارد. شرکت یا نهادی که اوراق بهادار صادر می‌کند به‌عنوان صادرکننده (توزیع‌کننده) شناخته می‌شود.

اوراق بـهادار معمولاً به دو قسمت بدهی و حقوق صاحبان سهام تقسیم می‌شوند. اوراق بدهی پولی را که وام گرفته شده نشان می‌دهد و باید طبق قوانینی که میزان پول وام گرفته شده، نرخ سود و تاریخ سررسید را معین می‌کند، بازپرداخت شود. اوراق بدهی شامل اوراق مشارکت (قرضه) دولتی و شرکتی، گواهی سپرده (CDs)، سهام ممتاز و اوراق بهادار وثیقه می‌شود.

اوراق بهادار مربوط به حقوق صاحبان سهام سود مالکیت در اختیار سهام داران شرکت سهامی را نشان می‌دهد. برخلاف دارندگان اوراق بدهی که عموماً فقط سود و ارزش اسمی دریافت می‌کنند، دارندگان سهام قادر هستند تا از سود سهام خود منفعت کسب کنند.

بازار بورس اوراق بهادار چیست؟

بورس های اوراق بهادار الکترونیک اغلب دارای یک بازار ساز هستند. بازارساز یک شرکت کارگزاری است که برای تسهیل معامله سهام خاص آن را خریدوفروش می‌نماید. این کار با ریسکی برای شرکت همراه است ولی باعث می‌شود تا فرآیند مبادله برای یک سهام خاص، به شکل بهتری عمل نماید. بورس های الکترونیک روز به روز رایج‌تر می‌شوند و حالا بر مبادلات فیزیکی ترجیح دارند.

بازار سهام نیویورک (NYSE) در وال استریت، یک مثال معروف از بورس اوراق بهادار فیزیکی است؛ اما گزینه معامله آنلاین در این بازار نیز فراهم است تا بتوان آن را یک بازار دوگانه دانست. در یک بورس فیزیکی، سفارشها به شکل فریادهای بلند انجام می‌گیرند، روشی که یادآور همان چیزهایی است که در فیلم‌ها از وال استریت می‌بینیم: معامله کنندگان فریاد می‌زنند و سیگنال هایی را برای انجام معاملات نمایش می‌دهند.

معاملات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار فیزیکی در تالار معامله انجام می‌شوند. محیط بورس های اوراق بهادار فیزیکی هنوز در اختیار انسان هاست، گرچه توابع و عملکردهای زیادی وجود دارند که به‌وسیله کامپیوتر انجام می‌شوند. کارگزاران به خاطر سهامی که بر رویشان کار می‌کنند، کمیسیون دریافت می‌نمایند.

سهام بیشتر شرکت های بزرگ بورسی در چندین بازار بورس در سراسر جهان معامله می‌شود؛ اما شرکت هایی که در بورس، سهام دارند از کوچک تا بزرگ متفاوت‌اند و معامله گران هم شامل شرکت های بزرگ تا سرمایه گذاران فردی می‌شود. بیشتر خریداران و فروشندگان ترجیح می‌دهند تا در بورس های بزرگ‌تر معامله کنند، جایی که در آن اختیارات و فرصت‌های بیشتری نسبت به بورس های کوچک‌تر وجود دارد.

قدیمی‌ترین بازار سهام

قدیمی‌ترین بازار سهام موجود مربوط به بازار سهام آمستردام (AEX) است که در سده ۱۶۰۰ برای معامله سهام شرکت Dutch East India تأسیس شد و یکی از اولین شرکت هایی است که به سرمایه گذاران سهام خود را ارائه کرد. قبل از بازار بورس آمستردام، چندین کشور و شهر، نظام معاملاتی خاص خود را داشتند که بسیار شبیه بازارهای سهام عمل می‌نمود، ولی بورس آمستردام اولین بازار سهام رسمی به شکلی که ما می‌شناسیم بود. امروزه بازارهای سهام در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحال‌توسعه وجود دارند.